Written by Spartium junceum, baklagiller (Fabaceae) familyasından Akdeniz’e özgü bir çalı türü olup Akdeniz dışında Kuzeybatı Afrika ve Güneybatı Asya’dada bulunur.
Yamaçlar, orman açıklıkları ve çalılıklarda görülüp dilimizde Katırtırnağı, Borcak, Borçoh, Boruk ve Kuş çubuğu adları ile bilinmektedir.
Genellikle kuru, kumlu topraklarda ve güneşli yerlerde görülür. Spartium cinsinin tek türüdür diğer yandan Cytisus ve Genista cinsleriyle yakın benzerlik gösterir.
1 ila 5 metre büyüyebilen, çok sayıda gövdeye sahip bir çalıdır. Yapraklar dökülücü, 1 ila 3 cm uzunluğunda, 2 ila 4 mm genişliğindedir ve kalın etli grimsi yeşil sürgünler taşırlar.
Nisan ve temmuz ayları arasında çiçek açarlar. Sarı renkli çiçekler hoş kokuludur ve 2 cm çapında olup fotosentez olayı daha çok yeşil sürgünlerde meydana geldiği için işlevsel olarak önemsizdirler. Atmosferik kirliliği tolere edebilir. Çiçekler erseliktir. Popüler bir süs bitkisidir. Çiçek kurulu 5 ila 20 arası sayıda çiçek bulundurur.
Yaz sonunda olgunlaşan siyah legümenler 4–8 cm uzunluk, 6–8 mm genişlik ve 2–3 mm kalınlıktadır. Legümenler çatlayarak açılır, çoğu kez işitilebilecek düzeyde olan bu çatlamayla tohumlar ana bitkiden ayrılarak etrafa saçılır.
Geçirgen toprağı ve güneşli bölgeleri tercih eder. -18 dereceye kadar dayanıklıdır. Tohumlar ekilmeden önce yirmi dört saat ılık suda bekletilmelidir. Çabuk çimlenirler.
Cins adı Antik Yunanca taraklama anlamına gelir. Cinsin bu amaçla kullanılmasına işaret eder. Tür adı Latince saz gibi anlamına gelir. Türün gövde yapısının Juncus (saz) türlerine benzemesine işaret eder.
Sürgünler taze ya da kurutularak kalp uyarıcı, müshil, idrar söktürücü, kusturucu olarak kullanılır. Oldukça güçlü idrar söktürücü etkileri vardır.
Yüksek dozda alınması mide sorunlarına yol açabilir. Tohumları zehirlidir.
Saplarından elde edilen lif kenevir ikamesi olarak kullanılır. Bu liften kağıt elde edilir ve ayrıca yastıkların içine konulur. Çiçeklerinden sarı boya elde edilir. Çiçeklerinden elde edilen yağ parfüm yapımında kullanılır.
