Prunella vulgaris (Yara otu)

Buradanara Paylaşımları

Yara otu (Prunella vulgaris), ballıbabagiller (Lamiaceae) familyasından Prunella cinsine ait bir bitki türü. Çok yıllık bir bitki olup, boyu 30 cm kadardır. Bu türün kısa bir rizomu, serbestçe dallanan köşeli gövdesi, mavimsi çiçekleri ve yumurta biçiminde, sivri uçlu yaprakları vardır. Avrasya’ya özgü bir bitki olup, bütün ılıman iklim bölgelerde yetişebilir.

Fotoğraf: Fazlı Yurtsever


5 ila 30 cm kadar büyür. Gövde dik ya da yükselicidir. Yapraklar mızrak şekilli, tırtıklı ve uçları kırmızıdır. Yapraklarda 3-7 arası damar bulunur. Çiçek kurulu baş ya da kısaca başak halindedir. Bırahte kırmızımsı ila siyahımsı mor renkli ve kenarları kirpiklidir. Çiçekler iki ağızlı ve tüp şekillidir. Genellikle üstteki ağız mor, alttaki ise beyazdır. Tohumlar ağustos ile eylül arası olgunlaşır. Çiçekler erseliktir.

Doğal olarak Afrika, Asya ve Avrupa’da yayılış gösteren bitki orman açıklıkları, dere kenarı yol kenarı ve çayırlarda görülür.

Dilimizde Yara otu, Dağ erikotu ve Gelincikleme otu adları ile bilinmekte olup mayıs ve eylül ayları arasında çiçek açar.

Cins adı Latince farenjit anlamına gelir. Kelimenin özgün hali Brunella’dır ve brunus’un (kahverengi) küçültülmüşüdür. Dil üzerinde oluşan (farenjit) kahverengi kaplamayı tedavi etmesiyle meşhur bir cinstir. Tür adı Latince yaygın anlamına gelir. Türün geniş dağılım alanına işaret eder.

Genç yaprak ve saplar çiğ olarak yenilebilir. Tüm bitki haşlanarak da tüketilebilir. A, C ve K vitaminlerini içerir. Salatalara ve çorbalara eklenir. Yaprakları kurutularak demlendikten sonra ferahlatıcı olarak içilir.

Cilt tahrişlerine iyi gelir. Yaraları dezenfekte etmekte kullanılır. Değiştirici, antibakteriyel, antibiyotik, ishal engelleyici, ateş düşürücü, antiseptik, spazm çözücü, sıkıştırıcı, gaz giderici, idrar söktürücü, ateş düşürücü, tonik ve parazit düşürücüdür. Çok uzun süredir ülser ve yaralanmalara karşı kullanılır. Ayrıca ateş, ishal, kusma, iç kanama tedavisinde dahili olarak çay olarak alınır. Kore’de ödem, nefrit, sıraca ve guatr tedavisinde kullanılır.

Çiçek ve gövdelerden zeytin yeşili boya elde edilir.

tr_TRTurkish
Araç çubuğuna atla