Campsis radicans (Acem borusu)

Turuncu Acem borusu Katalpagiller (Bignoniaceae) familyasına ait bir türdür. Trompet çiçeği, borazan çiçeği ve çan çiçeği olarak da adlandırılır. Sarmaşık ve sarılıcı bir yapıya sahip olup odunsu ve çok yıllık bir bitkidir. Boyları 10 metreye kadar ulaşabilmektedir.

Yapraklar karşılıklı dizilişli, oval, teleksi, 3 ila 10 cm uzunluğunda ve yeşil renklidir. Çiçekler terminal salkımlar halinde, 4 ila 12 arası sayıda, turuncu ila kırmızı tonlarında, boğazı sarımsıdır. Popüler bir süs bitkisidir. Güneşli bölgeleri ve nemli toprakları tercih eder.

Bitki doğal olarak kuzey Amerika’da yayılış gösterir ancak süs bitkisi değeri nedeniyle dünyanın büyük bölümüne yayılmıştır.

Genellikle bahçe ve duvarlarda görülen Campsis radicans Haziran ve eylül ayları arasında çiçek açar.

Deniz seviyesinden 800 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.

Cins adı Antik Yunanca kavisli anlamına gelir. Erkek organların yapısına işaret eder. Tür adı Latince köklenen anlamına gelir. Çiçek gövdelerinin köklenme yeteneklerine işaret eder. Özgün tanımda bu “foliis pinnatis, foliolis incisis, geniculis radicatis” olarak belirtilmiştir.

Kökü terletici ve yara iyileştiricidir.

Kışın yaprak döküp mart ayında yeşillenir.

İklim İsteği – Turuncu acem borusu ülkemizde her yerde gelişim gösterebilmektedir. Sıcaklık ve kuraklığa karşı dayanıklıdır.-5 dereceye kadar soğuğa dayanıklı bir bitkidir. Ülkemizde Ege ve Akdeniz bölgesinde bitki yapraklarını dökmeyip her zaman yeşil görünüme sahip, karasal iklim görülen yerlerde ise kışın yapraklarını dökmektedir.

Toprak İsteği – Toprak seçiciliği yoktur hemen her toprakta yetişme özelliği gösterebilmektedir. Drenajı iyi, organik maddelerce zengin hafif asidik (ph: 6,5 civarı) topraklarda daha iyi bir gelişim gösterir.

Sulama İsteği – Yaz aylarında düzenli sulanmalıdır. Kış aylarında toprağı kontrol ederek nemli kalmasını sağlayarak sulama yapmak yeterli olacaktır.
Gübreleme İsteği Ve İlaçlama Durumu – Yılda bir defa 15+15+15 (NPK) gübre ile gübreleme yapmak yeterli olacaktır. Bitkide renk değişikliği ve böcekler görüldüğü durumda uygun fungusit ve insektisit ilaçları kullanabilirsiniz

Acem borusu nasıl dikilir

Fidanlar tüplü ve saksılı bir şekilde bakımı ve gübrelemesi tam yapılmış bir şekilde yılın her ayı dikilebilir. Turuncu acem borusu bitkisi güçlü bir bitki olduğundan dikileceği yer iyi seçilmelidir. Güneşli veya yarı gölgeli yerler tercih edilmelidir. Sıra üzeri dikim aralığı 1 metre olmalıdır. Tırmanıcı ve örtücü özelliğinden dolayı dikileceği yerde ağaçların olmaması ya da 3-4 metre uzaklıkta bulunması gerekir aksi halde ağacın gölgesinden olumsuz yönden etkilenebilir.

Bitki tohum ve çelik ile çoğaltılabilir. Tohumla çoğaltma işlemi yaz boyu çiçek açan bitkiden elde edilen tohumları sonbaharda toprağa ekerek ilkbaharda çimlenmesi gözlemlenir. Çelik ile çoğaltma ise bir önceki yıla ait olan sağlıklı dallardan alınan 10 -20 cm çeliklerle toprağa dikim yapılarak çoğaltılır.

Budama işlemi ise kış sonuna doğru yapılır önceki yıl çiçek açmış dallar 3-4 göz üzerinden budama makası ile kesilir. Tırmanıcı özellikte olduğu için çit, ip veya tele sarılarak büyütülür ve istenilen şekil ile budama yapılarak daha estetiksel bir görünüm kazandırılır. Budama dışında çok fazla bakım gerektirmeyen bir bitkidir.