Bayağı ispinoz (Fringilla coelebs)

Âdî ispinoz ya da bayağı ispinoz (Fringilla coelebs), ispinozgiller (Fringillidae) familyasından ötücü bir kuş türü.

Özellikleri
Uzun ömrü olduğu bilinen İspinoz kuşunun yaşam süresi yaklaşık olarak 24 yıldır. Birkaç çeşidi olan İspinoz kuşu, konik gagalı bir kuştur.

Uzunlukları yaklaşık 15 cm, erkeklerin gaga üstü siyah, tepesi, ense ve boyun yanları mavimsi bozdur. Sırtı pas renginde, kuyruksokumu yeşil, kuyruğunun kenar tüyleri beyaz, kanatları siyah ve beyaz çizgilidir. Dişiler ve yavrular daha soluk, kahverengimsi boz renkleri ile ayırt edilir.

Yaşam şekli
Şakrak ve yüksek perdeden ötüşleriyle tanınan bu kuşlar bahçe ve orman kenarlarında yaşayan kuş cinsleridir. İspinoz kuşları yuvalarını daha çok park ve bahçelerde bulunan ağaçların çatallı dalları üzerine kurarlar.
Yuvaların dış kısımları ağaç kabukları, böcekler ve yosunlar ile kaplanır. Bu nedenle yuvaların dışarıdan fark edilmesi zordur. İç kısımlarında ise özenle hazırlanan tüyler ve kıllar vardır.

İspinoz Kuşu, 14-18 cm boyutlarına haiz yaklaşık olarak 30 gram ağırlığında küçük bir kuş türü olarak kafeste beslenmeye son derece uygun olan ebatlara haizdir. İspinoz kuşunun beslenme şekli de bilgi edinilmek istenen konular arasındadır. İspinoz kuşları genellikle yağlı tohumlarla beslenirler. Yaz mevsiminde tırtıl ve böcekler ile beslendikleri de gözlemlenir. Bazı zamanlar bal özünü almak için çiçekleri parçalayabilirler.

İspinoz kuşları özel bir bakıma ihtiyaç duymazlar. Bakımları kolaydır. Bununla beraber kalsiyum gereksinimlerinin etkili bir şekilde karşılanabilmesine özen gösterilmelidir. Bunun için kafeslerinden mürekkep balığı kemiği eksik edilmemeye çalışılmaktadır.

İspinoz kuşları, yaşadıkları yere bağlı olarak yerli ya da göçmen Kuş türleridir. Kış mevsiminde süre halinde dolaşırlar. Göçmen olan cinsleri kışı Orta Akdeniz bölgesinde geçirir. Erkekleri yerlerinde kalıcıdır. Bu nedenle göç etmezler. Göçe sadece yavru ve dişi ispinozlar katılmaktadır. Bu özel kuşlar, İlkbahar da göçten dönüşlerinde tekrar yuvalarını arayıp bulurlar.

İspinoz kuşları Avrupa, Kuzey Afrika, Atlantik Adaları, Batı Asya ile Japonya’ya kadar yayılırlar. İspinoz kuşlarının Kayın ispinozu, Dağ ispinozu ve Mavi ispinoz olmak üzere üç çeşidi bulunmaktadır. Dağ ispinozları en fazla Asya ile Avrupa’da; Mavi ispinozlar ise Kanarya Adalarında görülür.

Avrupa’da en yaygın görülen kuşlardan biridir. Afrika’nın kuzeyine ve Asya’nın orta kesimlerine kadar yayılmış olan bu tür, Türkiye’nin hemen her yerinde rastlanan yerli kuşlar arasındadır.

Ötüşü
Erkeklerin genellikle iki veya üç farklı tür ötüşleri vardır. Ötüşler bölgeden bölgeye farklılık gösterebilir.