Written by 
Tespih, sadece bir dini obje veya aksesuar değil, aynı zamanda özenle hazırlanmış ve her bir parçası özel bir anlam taşıyan bir sanatsal eserdir. Bu yazıda, tesbihin temel parçalarını ve bu parçaların özelliklerini detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.
Tesbihin Ana Parçaları:
- Tane: Tesbihin ana unsuru olan taneler, genellikle yuvarlak, oval veya yassı şekilde olabilen ve çeşitli malzemelerden üretilebilen parçalardır. En yaygın tespih tane malzemeleri şunlardır:
- Kehribar: Reçineden yapılan ve şeffaf veya opak olabilen kehribar taneler, tespihler arasında en değerli ve popüler olanlardır.
- Gümüş: Farklı işlemelerle süslenebilen gümüş taneler, şık ve gösterişli bir görünüme sahiptir.
- Oltu Taşı: Türkiye’nin Oltu ilçesinde çıkarılan ve tespih yapımında kullanılan özel bir taştan yapılan Oltu taşı taneler, farklı desenlere ve renklere sahiptir.
- Kemik: Hayvan kemiklerinden yapılan kemik taneler, dayanıklı ve kullanışlıdır.
- Sedef: Sedef kabuğundan yapılan sedef taneler, zarif ve göz alıcıdır.
- İmam: Tesbihin başlangıcında yer alan ve genellikle tane malzemesinden farklı bir malzemeden yapılmış olan imam, tesbihin tamamlayıcı unsurudur. İmam, genellikle daha büyük bir tane şeklinde olabilir ve üzerine püskül, tılsım veya dua yazılı bir plaka yerleştirilebilir.
- Düğüm: İmam ve ilk taneyi birbirine bağlayan düğüm, sağlam bir şekilde atılmalıdır. Düğüm, genellikle ipek veya naylon ipten yapılır ve farklı renklerde olabilir.
- Ara Düğümler: Tesbihin belli aralıklarında bulunan ara düğümler, taneleri gruplara ayırır ve tesbihi daha kolay tutmayı sağlar. Ara düğümler genellikle ipek veya naylon ipten yapılır ve farklı renklerde olabilir.
- Püskül: Tesbihin alt kısmında yer alan püskül, süsleme görevi görür. Püsküller farklı renklerde ve farklı malzemelerden yapılabilir.
Tesbihin Yapımında Kullanılan Malzemeler:
Tespihler, farklı malzemelerden üretilebilir. En yaygın tespih malzemeleri şunlardır:
- Ahşap: Farklı ağaç türlerinden yapılan ahşap tespihler, doğal bir görünüme sahiptir.
- Kemik: Hayvan kemiklerinden yapılan kemik tespihler, dayanıklı ve kullanışlıdır.
- Taş: Kehribar, oniks, akik gibi farklı taş türlerinden yapılan taş tespihler, şık ve gösterişli bir görünüme sahiptir.
- Metal: Gümüş, pirinç, çelik gibi farklı metallerden yapılan metal tespihler, sağlam ve dayanıklıdır.
- Sentetik Malzemeler: Plastik, akrilik gibi sentetik malzemelerden yapılan tespihler, daha uygun fiyatlıdır.
Tesbihin Özellikleri:
Tespihler, sadece dini bir obje veya aksesuar olarak değil, aynı zamanda bir statü ve güç sembolü olarak da görülebilir. Tespihlerin farklı sayıda boncuğu olması da farklı anlamlar taşıyabilir. Örneğin:
- 33 boncuklu tespihler: Allah’ın isimlerini ve sıfatlarını temsil eder.
- 99 boncuklu tespihler: Allah’ın isimlerini temsil eder.
- 100 boncuklu tespihler: Meleklerin sayısını temsil eder.
Tespihler, sadece erkekler tarafından değil, kadınlar tarafından da kullanılır. Kadınlar için özel olarak tasarlanmış ve süslenmiş tespihler de mevcuttur.
Tespihin Bakımı:
Tespihler, düzenli olarak bakımı yapılmadığı takdirde zamanla yıpranabilir ve rengini kaybedebilir. Tespihlerin bakımı için aşağıdakileri yapabilirsiniz:
- Tespihinizi yumuşak bir bezle düzenli olarak silin.
- Tespihinizi kimyasallardan ve aşırı sıcaklardan uzak tutun.
- Tespihinizi kullanmadığınız zamanlarda bir kutuda veya torbada saklayın.
Tespih, sadece bir nesne değil, aynı zamanda tarihi ve kültürel bir değere sahip bir hazinedir. Bu yazıda tesbihin temel parçalarını