Written by 
Giriş
Türkiye’nin batısında, Çanakkale’nin Ayvacık ilçesinde yer alan Assos Antik Kenti, binlerce yıllık tarihiyle Ege’nin en önemli arkeolojik miraslarından biridir. Doğal güzellikleri ve tarihi kalıntılarıyla ziyaretçilerini büyüleyen Assos, aynı zamanda felsefe tarihine de önemli katkılarda bulunmuş bir kenttir.
Assos’un Konumu ve Kuruluşu
Assos, Kaz Dağları’nın eteklerinde, Ege Denizi’ne hakim bir konumda kurulmuştur. Doğal limanı ve verimli toprakları sayesinde antik çağlardan itibaren önemli bir yerleşim merkezi olmuştur. Kentin kuruluş tarihi kesin olarak bilinmemekle birlikte, MÖ 7. yüzyılda Eolienler tarafından kurulduğu düşünülmektedir.
Adının Kökeni
Assos isminin kökeni tam olarak bilinmemekle birlikte, çeşitli teoriler bulunmaktadır. Bazı kaynaklara göre, adını kentin kurucusu olan Assos adlı bir kahramandan almıştır. Başka bir teoriye göre ise, adının Frig dilindeki “assos” yani “kale” kelimesinden geldiği düşünülmektedir.
Hangi Medeniyetlere Ev Sahipliği Yapmıştır?
Assos, tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmış önemli bir merkez olmuştur. Eolienler, Persler, Atinalılar, Pergamonlular, Romalılar ve Bizanslılar gibi medeniyetler kente kendi izlerini bırakmıştır. Özellikle MÖ 4. yüzyılda Aristoteles’in bir süre burada yaşaması ve felsefe okulu kurması, Assos’un felsefe tarihindeki yerini sağlamlaştırmıştır.
Tarihteki Önemi
Assos, sadece yerleşim yeri olarak değil, aynı zamanda ticaret ve denizcilik merkezi olarak da önemli bir role sahip olmuştur. Athena Tapınağı, agora, tiyatro gibi yapılarıyla antik çağın önemli bir kültürel merkezi konumundaydı. Ayrıca, felsefe ve bilim alanında da önemli gelişmelere tanıklık etmiştir.
Mevcut Durumu
Günümüzde Assos, önemli bir arkeolojik sit alanı olarak korunmaktadır. Kazılar sonucu ortaya çıkarılan kalıntılar, ziyaretçilere antik çağın yaşam tarzı ve mimarisi hakkında önemli bilgiler sunmaktadır. Athena Tapınağı, agora, tiyatro, liman ve surlar gibi yapılar, Assos’un görkemli geçmişini gözler önüne sermektedir.
Geçim Kaynakları
Assos’un çevresinde tarım, hayvancılık ve turizm geçim kaynakları arasında yer almaktadır. Özellikle yaz aylarında çok sayıda yerli ve yabancı turist ağırlayan Assos, turizmden önemli gelir elde etmektedir.
Demografik Yapısı
Assos’un yerleşim yerleri çoğunlukla antik kentin çevresinde bulunmaktadır. Behramkale köyü, Assos Antik Kenti’ne en yakın yerleşim yeridir. Köyde yaşayanlar, çoğunlukla tarım ve turizm ile uğraşmaktadır.
Gezilip Görülecek Yerler
Assos’ta gezilip görülecek birçok yer bulunmaktadır:
- Athena Tapınağı: Assos’un en önemli yapılarından biridir.
- Agora: Antik çağın sosyal ve ticari merkezi olan agora, günümüzde de ziyaretçilere açık durumda.
- Tiyatro: Antik tiyatro, yaz aylarında çeşitli etkinliklere ev sahipliği yapmaktadır.
- Liman: Antik liman, doğal güzelliğiyle dikkat çekmektedir.
- Surlar: Kentin çevresini saran surlar, antik çağın savunma sistemlerine dair önemli bilgiler vermektedir.
Mutfağı
Assos çevresinde yetişen zeytin, zeytinyağı, otlar ve deniz ürünleri, bölge mutfağının temelini oluşturmaktadır. Zeytinyağlı yemekler, otlu börekler ve deniz ürünleri, Assos mutfağının vazgeçilmez lezzetleri arasındadır.
Kültürel Yapısı
Assos, tarihi ve doğal güzellikleriyle birlikte zengin bir kültürel yapıya da sahiptir. Bölgede yaşayan insanlar, gelenek ve göreneklerine bağlılıklarıyla bilinirler. Özellikle yaz aylarında düzenlenen festivaller, Assos’un kültürel hayatına renk katmaktadır.