Written by “Balkaymak” adı verilen bu tür de çok yıllık otsu bir saleptir. Kastamonu’dan Ordu’ya, Giresun’dan Kars’a kadar Kuzey Anadolu boyunca; ayrıca Kafkaslar’da deniz seviyesinden 2.500 m yüksekliklere kadar olan kesimdeki nemli yerler, yaprak döken ve iğne yapraklı ormanlar, ile Ladin (Picea) ve Ormangülü (Rhododendron) birlikteliğindeki çalılıklarda ve dere kenarlarında dağılım gösterir. Haziran-Temmuz aylarında çiçeklenir.
Morfoloji:
Yapraklar: Dactylorhiza urvilleana, 5-15 cm uzunluğunda, mızrak şeklinde, koyu yeşil renkli yapraklara sahiptir. Yapraklar genellikle lekesizdir.
Çiçekler: Çiçekler, 10-20 cm uzunluğunda, yoğun bir salkım oluşturur. Çiçekler mor, pembe veya beyaz renkte olabilir. Dudak mor veya pembe renktedir ve üzerinde beyaz benekler bulunur.
Kök: Bitki, rizom adı verilen yeraltı köksapına sahiptir.
Yumruları düz ve el parmakları formlu ve kısaca lobludur. Gövde dolu ya da boş ve yapraksıdır. Bazı türlerin yapraklarında morumsu lekeler bulunurken bazı türler de bu benekler görülmez. Çiçekler gül, mor, menekşe, sarı ve nadiren beyaz renklidir. Cinse bağlı çok sayıda doğal melez mevcuttur. Türkiye’de 23 Kocaeli’nde 2 türle temsil edilmektedir. Bu türlerin çiçekleri beyaz ve kırmızı renklerdedir. Türler genellikle sulak alanlara yakın bölgelerde ya da sulak alanların kenarında görülür. Cins Avrasya ve kuzey Afrika’ya özgüdür.
Dactylorhiza cins adı, Yunanca “daktylos” (parmak) ve “rhiza” (kök) kelimelerinden türemiştir. Yumruların 2 ila 5 arası el biçiminde loblu olmasına işaret eder.
Bu isim, bitkinin parmak şeklinde olan köklerine atıfta bulunur.
Tıbbi Kullanım:
- Dactylorhiza urvilleana’nın kökleri ve yaprakları geleneksel tıpta kullanılmaktadır.
- Bitkinin anti-inflamatuar, antioksidan ve antimikrobiyal özelliklere sahip olduğu bilinmektedir.
- Bitki, solunum yolu hastalıkları, sindirim sistemi hastalıkları ve cilt hastalıklarının tedavisinde kullanılmaktadır.
Not: Bu makalede yer alan bilgiler genel bilgi amaçlıdır. Tıbbi amaçlı herhangi bir bitki kullanmadan önce lütfen doktorunuza danışınız.
Turkish 
English