Diospyros kaki abanozgiller familyasından, Akdeniz Bölgesi gibi subtropik iklim kuşaklarında yetişen bir ağaç türüdür.
Ağacı kışın yapraklarını döktüğü için düşük kış sıcaklıklarına, diğer subtropik meyve türlerine göre daha dayanıklıdır. Genel olarak -12ºC’ye kadar dayanabilmekte, ayrıca -18 ºC’ye kadar dayanan çeşitler de bulunmaktadır.
Yapısal olarak elma ağacına benzer. 10 metre büyüyebilir. Gövdenin kabuğu levhalar hâlinde çatlaklıdır. Yapraklar eliptik, 6 ila 15 cm uzunluğunda, genişçe mızraksı, üst tarafları parlak koyu yeşil ve tüysüz, alt tarafları ise tüylüdür.
Çiçekleri iki evcikli olup 2 cm çapındadır. Dişi çiçekler kremsi sarı renklidir, erkek çiçekler ise pembe tonlarındadır. Çiçeklerin taç biçimli dört adet taç ve çanak yaprağı bulunur. Sonbaharda olgunlaşan meyveleri küresel yumurtamsı arası, girintili gövdeli ve dört çanak yapraklı olup yarım kilo ağırlığa kadar ulaşabilir. Pürüzsüz, parlak, ince kabuklu ve sarı kırmızı turuncu arası renklerde olur. Her meyvede sekize kadar tohum görülebilir. Tohumlar ekim ve kasım aylarında olgunlaşır. -14 dereceye kadar dayanıklıdır. Tohumlar 15 derecede 1 ila 6 ay arasında olgunlaşır.
Mayıs ve haziran ayları arasında çiçek açan Diospyros kaki meyvelerini olgunlaştırabilmeleri için 140-160 gün gibi uzun bir zaman aralığına ihtiyaçları vardır. Sertken yenebilen (tadı buruk olmayan) çeşitler, meyvelerini olgunlaştırabilmeleri için diğerlerine göre daha fazla sıcaklık toplamına ihtiyaç duyar.
Bitki doğal olarak Uzakdoğu’da yayılış gösterir ancak yenilebilir meyveleri nedeniyle ülkemizde yaygın olarak dikilmektedir. Türkiye’de Karadeniz kıyıları ile Hatay ve Antalya civarında yetiştirilir.
Portakal rengindeki meyveleri şekerli ve tanence zengin olduğundan halk arasında tüketilmektedir.
Trabzon hurmaları yüksek hava nemi ister ve en kaliteli meyveler nemli bölgelerden elde edilir. Hava neminin az olduğu bölgelerde sulama yapılarak iyi ürün alınabilmekle beraber. meyvelerde güneş yanıklığı görülebilir.
Cennet elması ağacının dalları çok gevrektir, bu yüzden şiddetli rüzgar, meyve yüklü dalların kırılmasına sebep olabilir. Bu durumu önlemek için dallar mutlaka hereklerle desteklenmelidir.
Hurmalar için en uygun toprak tipi orta ağır, organik maddece zengin, iyi drene edilmiş derin topraklardır ve pH’ı 6,5-7,0 olan topraklarda yetiştiricilik iyi sonuç vermektedir. Bununla birlikte çok hafif topraklardan, çok ağır topraklara kadar değişik toprak tiplerine de uyum sağlar. Kireç muhtevası % 20’ye kadar olan topraklarda yetişebilir.
Deniz seviyesinden 1000 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilen Diospyros kaki Dilimizde Trabzon hurması, Amme, Japon hurması, Cennet hurması ve Akdeniz hurması adları ile bilinmektedir. “Hurma” Farsça khurmalu, yani erik hurması adından gelmedir.
A vitamini, tanin ve karbonhidrat bakımından zengindir. Meyvesi çiğ ya da pişirilerek tüketilebilir. Meyve tam olgunlaştığında zengin bir tada sahip olur. Meyveler çeşitli hamur işlerinde kullanılır. Yaprakları turşulara eklenir ve turşulara hoş bir tat katar. Tohumları kavrulup öğütülerek kahve olarak içilir.
Kalp damar, sindirim sistemi hastalıkları, bağışıklık sistemi sorunlarında başvurulur. Gövde kabuğu kanama durdurucu ve büzücüdür. Meyvesi kabızlık ve hemoroit tedavisinde etkilidir. Meyvesi pişirilerek ishal vakalarında kullanılır. Meyve suyu hipertansiyon tedavisinde kullanılır. İştah açıcıdır. Ham meyvenin suyu hipertansiyon tedavisinde etkilidir. Çanakları hıçkırık gidericidir.
Kültüre alınmış en eski meyve ağaçlarından biridir. Ham meyvenin özü cilt sıkılaştırıcıdır. Ahşabı dayanıklıdır.
Cins adı Antik Yunanca tanrı meyvesi anlamına gelir. Dilimizde de karşılığı olan cennet hurması aynı bağlantıya işaret eder ve cinsin meyvelerinin antikçağda ilahî kabul edilmesi ile ilgilidir. Tür adı Japonca hurma anlamına gelir. Carl Peter Thunberg, türü literatüre alırken türün Japonya’da bilinen adını tercih etmiştir.