Yoğurt otu toprakta veya diğer bitkilerin üzerinde büyüyen bitkilerdir. Saplarından ve yapraklarından çıkan küçük kancalı tüylerle kendilerini bulundukları yere sabitlerler. Gövdeleri 90 cm veya daha uzun olabilir ve köşeli veya kare şeklindedir. Yaprakları oldukça basit ve doğrusal bir yapıdadır.
İlkbahardan yaza yeşeren küçük, yıldız şekilli, beyaz veya yeşilimsi çiçeklere sahiptirler. Çiçekler iki veya üç kişilik gruplar halinde kümelenmiş şekilde bulunurlar. Meyvelerin hepsi tohum dağılımına yardımcı olan kancalı tüylerle kaplıdır.
Dağılım
Bu tür, İngiltere’den Kanarya Adaları ve Japonya’ya kadar Avrupa, Kuzey Afrika ve Asya’nın geniş bir bölgesine özgüdür. Şimdi Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, Meksika, Orta Amerika, Güney Amerika, Avustralya, Yeni Zelanda, bazı okyanus adaları ve Afrika’daki dağınık konumların çoğunda da yetiştirilebilmektedir. Kuzey Amerika’ya özgü olup olmadığına dair tartışmalar devam etse de çoğu literatürde o bölgenin yerli bitkisi olduğu kabul edilir. Pek çok yerde zararlı ot olarak kabul edilir.
Vücut üzerindeki etkileri
Bazı insanlar için Galium aparine yani yoğurt otu ile cilt kontakt dermatit olarak bilinen rahatsız edici bir kızarıklığa neden olur.
Kimya
“Galium aparine” ‘nin kimyasal bileşenleri şunları içerir: iridoid glikozitler, asperulosidik asit ve 10-deasetilasperulosidik asit, asperuloside, monotropein ve aucubin, kafein gibi alkaloidler, fenolik asit gibi fenolikler, antrakinon, nordamnacanthal (1,3-dihidroksi-antrakinon-2-al), flavonoid ve kumarin, sitrik asit gibi organik asitler ve kırmızı bir boya.
Yenilebilirlik
Bitkinin yaprakları ve sapları, meyveler çıkmadan toplanırsa yaprak sebze olarak kullanılabilir. Bununla birlikte, bitkiyi kaplayan ve onun bulunduğu bölgeye tutunmasını sağlayan çok sayıda küçük kanca, çiğ yenildiğinde tadını daha az lezzetli hale getirebilir. Yoğurt otları kahve ile aynı aileye mensuptur. Bu bitkinin meyveleri genellikle kurutulur ve kavrulur ardından daha az kafein içeren bir kahve olarak kullanılır.
Halk tıbbı
Yoğurt otu ile yapılan yıkamalar geleneksel olarak çeşitli cilt rahatsızlıklarını, hafif yaraları ve yanıkları tedavi etmek için kullanılıyordu. Hamur olarak zehirli ısırıkları ve sokmaları gidermek için kullanılmıştır. Yara lapası yapmak için bitkinin tamamı kullanılır ve doğrudan etkilenen bölgeye uygulanır.
Kurutulmuş yaprakları ile çay yapmak en yaygın kullanım şeklidir. Sıcak veya soğuk olarak demlenebilir. Soğuk demlenmesi için suya atın ve 24-48 saat buzdolabında saklayın.
Etimoloji
Galium bitkinin Dioscorides adıdır. “Galium verum” çiçekleri peynir yapımında sütü kesmek için kullanıldığından Yunanca “süt” anlamına gelen kelimeden türemiştir.
Aparine Theophrastus tarafından kaz çimi için kullanılan bir isimdir. Yunancadan türemiştir ve “sarılmak” veya “ele geçirmek” anlamına gelir.
(Kaynak: Wikipedia)