Taçlı Dağ Lalesi (Anemone coronaria)

Buradanara Paylaşımları

20 ila 45 cm büyüyebilen ve 20 cm yayılabilen taçlı dağ lalesi (anemone coronaria) çiçekleri değişik renklerde 5 ila 8 arası taç yaprağa sahiptir. Tabanda rozet oluşturan yapraklar koyu yeşil renkli ve üçlü olup, yüzeyi tüysüzdür. Yaprakların üç yaprakçığı vardır ve bunlar derince lobludur. Çiçekler uzun gövde üzerinde tektir, çiçeğin hemen altında küçük halkavi dizilişli yapraklar bulunur. Çiçekler 3 ila 8 cm çapında, 5 ila 8 arası kırmızı, beyaz ya da mavi taç yaprak benzeri tepale sahiptirler. Çiçeğin orta bölgesi beyazdır. Ercikler siyahımsı mavi renktedir. Popüler bir süs bitkisidir.
Doğal yayılım bölgesi Akdeniz olup çalılık, yamaç ve çayırlarda görülür.
Şubat ve nisan ayları arasında çiçek açan bu bitkiye Burhaniye, Ayvacık kırsalında da sıklıkla rastlanır.

Dilimizde Taçlı dağ lalesi ve Rüzgargülü ile bilinmektedir. Öte yandan Manisa Lalesi adının Tulipa orphanidea için de kullanıldığı gözlemlenmiştir. Oysa ki Anemone coronaria L. Ranunculaceae (Düğünçiçeğigiller) familyasında yer alan dikotil bir bitkidir. Liliaceae (Zambakgiller) familyasının bir üyesi ve dolayısıyla bir monokotil olan Tulipa (lale) ile Anemone (rüzgargülü)’nin hiçbir yakınlığı bulunmamaktadır

Deniz seviyesinden 900 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilen bu bitkinin cins adı Antik Yunanca rüzgarın kızı anlamına gelir. Antikçağda çiçeklerinin sadece rüzgar estiğinde açtığına inanılırdı. Arapça ‘Numan’ kelimesinden bozma. O kelime de Fenikece Neaman’dan geliyor. Sonuçta Sümer bitki tanrısı Temmuz onuruna adlandırılan bir bitki, ki kendisinin lakabı Neaman’dır. Cinsin Türkçe adı olan dağlalesi bir parça anlaşılmaz durumdadır. Cinsin bütün türleri dağlık alanlarda görülmez ve ayrıca lale ile hiçbir ilgileri yoktur. Cinsin adı klasik Türkçe metinlerde “şakayık-ı numan”, “lale çiçeği” ve “dağ gelinciği” olarak geçer. Tür adı Latince taç anlamına gelir. Türün taç yaprak benzeri çanak yaprakları oldukça gösterişlidir. Bu epitet genellikle çiçekleri taç olarak kullanılan bitkiler için kullanılır.
Tahrişi giderici ve ağrı dindirici olarak kullanılır.

tr_TRTurkish
Araç çubuğuna atla